ทำไมเราชอบคิดไอเดียออกตอนอาบน้ำ? สมองมีเหตุผลของมัน

เคยเป็นกันไหมคะ? อยู่ดี ๆ ก็ คิดไอเดียตอนอาบน้ำได้แบบไม่ทันตั้งตัว โมเมนต์ที่ไอเดียปิ๊งขึ้นมากลางสายน้ำแบบไม่ได้นัดหมายนี่จริง ๆ แล้วไม่ใช่เรื่องบังเอิญเลยค่ะ เพราะสมองเรามีกลไกบางอย่างที่กำลังแอบทำงานอยู่แบบเงียบ ๆ ตลอดเวลา เพราะตอนอาบน้ำเนี้ย ไม่มีอะไรมารบกวน ช่วยให้ผ่อนคลาย หรือจังหวะที่สมองเริ่มเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ เองแบบอัตโนมัติ ทั้งหมดนี้แหละคือส่วนผสมลับที่ช่วยปลดล็อกความคิดสร้างสรรค์แบบไม่รู้ตัว แล้วสมองเราทำงานยังไงกันแน่ในช่วงนั้น? วันนี้ Reviewjing หาคำตอบมาให้ครบแล้วค่ะ!
ทำไมคนเราชอบคิดไอเดียตอนอาบน้ำ กันนะ?
การที่นั่งจ้องหน้าคอมทั้งวัน ไอเดียก็เงียบกริบ แต่พอเดินเข้าห้องน้ำเท่านั้นแหละ… ปิ๊ง! ไอเดียเด้งขึ้นมาเฉย แบบยังไม่ได้คิดอะไรเลยด้วยซ้ำ ฟังดูเหมือนบังเอิญเนอะ แต่จริง ๆ แล้วมันมีเหตุผลอยู่นะ เค้าเรียกกันว่า Shower Effect เป็นช่วงที่สมองเราปล่อยไอเดียดี ๆ ออกมาเอง ทั้งที่เราก็ไม่ได้ตั้งใจจะคิดอะไรเป็นพิเศษเลย
แล้วทำไมอาบน้ำถึงช่วยให้ไอเดียผุดขึ้นมาได้ง่ายขนาดนั้น? เดี๋ยวเราไปดูเบื้องหลังนี้กันดีกว่า ว่าเกิดขึ้นเพราะอะไรกันแน่

1. ไม่มีสิ่งรบกวนสมอง🧼
ตอนอาบน้ำ เราไม่ได้ถือมือถือ ไม่ได้ไถฟีด ไม่ต้องคิดเรื่องงานที่ต้องรีบส่ง สมองเลยได้เข้าสู่โหมดเงียบแบบจริงจังจังหวะแบบนี้แหละ…เหมาะสุด ๆ สำหรับการจุดประกายความคิดของสมอง เรียกได้ว่าความคิดสร้างสรรค์ออกมาได้แบบไม่รู้ตัวเลยค่าาา 🛁
2. สมองเข้าสู่โหมด Mind-Wandering
ระหว่างอาบน้ำ เรากำลังทำอะไรที่แทบไม่ต้องใช้สมอง อย่างถูสบู่ สระผม เป็นกิจกรรมแบบอัตโนมัติ สมองเลยเข้าสู่โหมดที่เรียกว่า Mind-Wandering หรือช่วงที่ล่องลอยไปคิดเรื่องอื่นแบบไม่รู้ตัว ซึ่งจริง ๆ แล้วโหมดนี้แหละที่ช่วยให้สมองเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ ได้อย่างอิสระ ไอเดียใหม่ ๆ เลยชอบโผล่มาในช่วงนี้แบบไม่ต้องบังคับเลย 🧠
3. น้ำอุ่นช่วยให้ผ่อนคลาย
คือน้ำอุ่นมันช่วยได้จริง ๆ นะ แค่โดนน้ำก็รู้สึกว่าตัวเบาลง เหมือนทั้งวันเราเครียด ๆ อยู่ พออาบน้ำแล้วมันคลายหมดเลย ช่วยให้ร่างกายสบายขึ้น สมองก็เหมือนโล่งขึ้นไปด้วย แล้วช่วงนี้แหละ ไอเดียมันจะชอบมาแบบไม่ทันตั้งตัวเลยแหละ🫧
4. สมองเริ่มเชื่อมโยงข้อมูลแบบสุ่ม
พอไม่มีอะไรให้ต้องโฟกัส สมองมันก็เริ่มทำงานของมันเองแบบเงียบ ๆ มันจะค่อย ๆ ดึงข้อมูลที่เราเคยเจอมา ทั้งเรื่องที่จำได้กับเรื่องที่เคยผ่านมาแบบไม่รู้ตัว เอามาปะติดปะต่อกันตามสไตล์ของสมอง แล้วบางทีมันก็กลายเป็นไอเดียใหม่ที่เราไม่เคยนึกถึงเลย💡
สมองทำงานยังไง? ทำไมอาบน้ำแล้วปิ๊งไอเดียได้
หลายคนอาจคิดว่าไอเดียมันก็แค่แวบเข้ามาเฉย ๆ แต่จริง ๆ แล้วสมองเรานี่แหละที่แอบทำงานอยู่ตลอด ยิ่งตอนอาบน้ำที่เราไม่ได้ใช้ความคิดเยอะ สมองจะเข้าสู่โหมดที่มันจัดการเรื่องข้อมูลเก่า ๆ เองเงียบ ๆ ซึ่งโดยหลัก ๆ แล้ว เวลาที่สมองจะปิ๊งไอเดียขึ้นมา มันมักจะเกิดจากการทำงาน 2 แบบ ตามนี้เลยค่ะ

โดปามีน สารลับที่ปลุกความคิดสร้างสรรค์
เวลาเราอารมณ์ดี ผ่อนคลาย หรืออยู่ในสถานการณ์ที่รู้สึกสบาย ๆ อย่างตอนอาบน้ำ สมองจะหลั่งสารที่ชื่อว่า “โดปามีน” ออกมา ซึ่งเจ้าตัวนี้แหละคือเบื้องหลังความคิดสร้างสรรค์ เลยแหละ
โดปามีนช่วยให้สมองเราเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ ได้เร็วขึ้น, ลื่นไหลขึ้น และกล้าคิดนอกกรอบมากขึ้นด้วย พูดง่าย ๆ คือ ยิ่งรู้สึกดี สมองก็ยิ่งกล้าปิ๊งไอเดียใหม่ได้แบบง่ายมาก ๆ เลยค่าาา
สมองเข้าสู่โหมด Default Mode Network (DMN)
หลังจากสมองหลั่งโดปามีนออกมาแล้ว มันก็จะเข้าสู่โหมดที่เรียกว่า Default Mode Network หรือพูดง่าย ๆ ก็คือ “โหมดเหม่อลอย” แต่สมองยังทำงานอยู่เงียบ ๆ นั่นเอง
ช่วงนี้แหละ สมองจะเริ่มหยิบข้อมูลเก่า ๆ ที่เราเคยเห็น เคยได้ยิน หรือแม้แต่เคยคิดทิ้งไว้เฉย ๆ เอามาปะติดปะต่อกันเองแบบไม่รู้ตัว บางทีมันก็โยงเรื่อง A กับเรื่อง B เข้าด้วยกันมั่ว ๆ ไปมา แล้วอยู่ดี ๆ ก็กลายเป็นไอเดียใหม่ขึ้นมาเฉยเลย เรียกว่าตอนเราไม่พยายามนี่แหละ สมองมันกลับคิดเก่งสุด 💭
สรุปแบบเข้าใจง่าย ๆ สมองเราจะคิดไอเดียดี ๆ ออกมาได้ง่าย ตอนที่รู้สึกดี เมื่อสมองหลั่งโดปามีน แล้วปล่อยให้โหมด DMN ทำงาน นี่แหละคือช่วงเวลาที่สมองเราคิดได้ดีที่สุด!💡

จะปิ๊งไอเดียแบบตอนอาบน้ำ…โดยไม่ต้องอาบน้ำตลอดก็ได้!
ไม่ใช่แค่ตอนอาบน้ำเท่านั้นที่ไอเดียชอบโผล่มา จริง ๆ แล้วยังมีกิจกรรมอีกหลายอย่างที่ช่วยพาให้สมองของเราเข้าโหมดเดียวกันได้ ใครที่อยากรู้วิธีกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ ลองทำแบบนี้ดูเลย!
1. เดินเล่นเงียบ ๆ คนเดียว
ลองเดินคนเดียวแบบไม่ต้องเปิดเพลง ไม่ต้องจับมือถือดู เดินช้า ๆ ปล่อยให้หัวว่าง ๆ ไปเลย ไม่ต้องคิดอะไรจริงจังเดี๋ยวไอเดียมันจะค่อย ๆ โผล่มาเองแบบไม่ทันตั้งตัวเลย
2. ฟังเสียงธรรมชาติหรือเพลงเบา ๆ
เสียงฝนตก เสียงลมพัด หรือเพลงเบา ๆ มันช่วยให้เราผ่อนคลาย พอผ่อนคลายแล้วสมองมันก็จะเริ่มโยง ไปเรื่อย ๆ ซึ่งบางทีกลายเป็นไอเดียที่แบบ “เอ้อ ทำไมนึกไม่ออกตั้งแต่แรก” ก็มีบ่อย 🎧
3. งีบเบา ๆ หรือหลับตาสัก 10 นาที
แค่หลับตานิ่ง ๆ หรือแอบงีบสั้น ๆ สัก 10 นาที ก็เหมือนได้รีเซ็ตสมองใหม่แบบง่าย ๆ แล้วช่วงที่ตื่นนี่แหละ ไอเดียชอบโผล่มาเลย เหมือนสมองมันเคลียร์แล้ว พร้อมโยนความคิดดี ๆ ออกมาแบบไม่ต้องคิดเยอะเลย💡
4. พาตัวเองไปที่ใหม่ ๆ
บางทีแค่เปลี่ยนมุม เปลี่ยนบรรยากาศ สมองก็สดชื่นขึ้นแบบไม่รู้ตัว ลองย้ายจากโต๊ะทำงานเดิม ไปนั่งคาเฟ่ชิลล์ ๆ หรือหามุมใหม่ในบ้านที่ไม่ค่อยได้ใช้งานดู การได้อยู่ในที่ใหม่ ๆ ช่วยให้สมองตื่นตัวมากขึ้น เพราะมันต้องคอยสังเกตสิ่งรอบตัวแบบไม่ทันตั้งตัว แล้วแบบนี้แหละ…ไอเดียดี ๆ มักจะโผล่มาเฉยเลยค่าา 💭

วิธีเก็บเกี่ยวไอเดียเจ๋ง ๆ ให้ทัน
บางทีไอเดียมันก็แวบขึ้นมาไวมาก เพราะงั้นนอกจากจะรอจังหวะปิ๊งแล้ว เราก็ต้องรู้วิธีเก็บมันด้วย ลองใช้เทคนิคง่าย ๆ เหล่านี้ เพื่อเก็บไอเดียกันค่ะ
1. จดให้เร็วที่สุด
ไม่ต้องรอให้คิดให้ครบ หรือร้อยเรียงให้สวย เอาแค่เขียนออกมาก่อนให้ทันนึกได้เพราะเชื่อเถอะ…ไอเดียที่ตอนนี้ดูชัดเป๊ะ ผ่านไปแค่ 15 นาที อาจหายวับแบบจำอะไรไม่ได้เลยก็มี!✍️
2. ใช้แอปจดโน้ตง่ายสุด
ไอเดียมันไม่รอใครจริง ๆ นะ เพราะงั้นเลือกแอปที่เปิดปุ๊บพิมพ์ได้ปั๊บดีที่สุด อย่าง Google Keep, Notes ในเครื่อง หรือถ้าใช้ Notion เป็นประจำอยู่แล้วก็โอเคเลย หรือไม่ก็แชตหาตัวเองใน LINE ไปเลยก็ยังได้แค่เปิดแล้วจดได้ทันที ไม่อย่างนั้น…ไอเดียดี ๆ มีหลุดแน่📱
3. จดแล้วแยกหมวดหมู่ไว้เลย
เวลาไอเดียมันมาเยอะ ๆ ถ้าไม่แยกหมวดไว้ตั้งแต่แรก เดี๋ยวพอกลับมาอ่านทีหลังจะงงว่า “ฉันคิดไว้ทำไม?” ลองแบ่งง่าย ๆ อย่างพวก ไอเดียคอนเทนต์, แคปชั่น, สโลแกนหรือแม้แต่หมวดไร้สาระ คือมันจะช่วยให้เราเอากลับมาใช้ต่อได้จริง ไม่ใช่ทิ้งไว้แล้วลืมว่าเคยคิดอะไรไว้ 🧠
4. ทบทวนไอเดีย
หาเวลาสัก 10 นาทีเปิดดูไอเดียที่เคยจดไว้แล้วลองถามตัวเองง่าย ๆ ว่า…อันไหนน่าลองต่อยอดดี หรืออันไหนต้องขอพักไว้ก่อน? เพราะบางไอเดียตอนคิดอาจดูงง ๆ แต่พอกลับมาอ่านอีกทีดันมีอะไรน่าสนใจกว่าที่คิดก็ได้น้าา🔄
5. อย่าดูถูกไอเดียตัวเอง
บางไอเดียที่โผล่มาตอนเหม่อ ๆ อาจดูงงหรือเพ้อฝัน แต่เชื่อเหอะ…หลายไอเดียที่โคตรเจ๋งก็เริ่มจากอะไรที่ดูแปลก ๆ นั่นแหละ เก็บไว้ก่อน อย่าเพิ่งตัดสินมันเร็วไป เพราะวันนึงมันอาจกลายเป็นชิ้นสำคัญที่มาต่อกับไอเดียอื่น แล้วกลายเป็นอะไรเจ๋ง ๆ แบบไม่คาดคิดเลยก็ได้✨
สรุปเลยว่าการคิดไอเดียตอนอาบน้ำ จริง ๆ แล้วไม่ใช่เรื่องบังเอิญเลยน้าา อย่างที่ Reviewjing เล่าไว้ว่า สมองเรากำลังทำงานเงียบ ๆ ตอนเราอาบน้ำ ทั้งปล่อยสารโดปามีนให้รู้สึกดี แล้วก็เข้าสู่โหมดเหม่อ ๆ (DMN) ที่ชอบเอาข้อมูลต่าง ๆ มาต่อ ๆ รวมกันเลยไม่แปลกที่ไอเดียจะโผล่มาตอนที่เราไม่ได้ตั้งใจคิดแบบนั้นแหละ! 🛁
อ้างอิงที่มาของข้อมูล